Polacy zgodnie uważają, że dom stanowi dla nich ośrodek życia, w którym czują się dobrze. Niestety nie wszyscy mogą się cieszyć mieszkaniem na własność, a problem pogłębiają wysokie raty kredytów, drożyzna i niepewna sytuacja na rynku nieruchomości. Dla coraz większej grupy alternatywą staje się wyjazd z kraju.
Najnowszy raport Domondo przygotowany we współpracy z Elephate pokazuje, jak obecnie wygląda sytuacja mieszkaniowa Polaków, jak radzą sobie w obliczu braku własnych czterech kątów oraz co sądzą o cyfrowym nomadyzmie, czyli porzuceniu stałego miejsca zamieszkania na rzecz łączenia pracy zdalnej z podróżowaniem.
Brak mieszkania nieustannie problemem dla młodych ludzi
Mieszkanie na własność lub współwłasność posiada 7 na 10 uczestników badania. Spośród nich 40% kupiło je za gotówkę (wyłącznie swoją lub z pomocą finansową bliskich), a 36% musiało wziąć kredyt hipoteczny. Z kolei 22% ankietowanych swoje mieszkanie odziedziczyło lub dostało w prezencie. W trudnej sytuacji są zwłaszcza młodzi dorośli – w grupie wiekowej 25-34 lata odsetek posiadaczy mieszkań wynosi 63%, a w grupie 18-24 lata już tylko 35%.
Karolina Klimaszewska – starsza analityczka Otodom – podkreśla, że obecnie na rynku nieruchomości jednocześnie panuje duża niepewność, ale też zachodzi pewna stabilizacja:
Z jednej strony dynamika wzrostu cen sprzedaży mieszkań wyhamowała, a liczba ogłoszeń rośnie z powodu wydłużenia się procesu zakupowego lub odkładania decyzji o zakupie w czasie. Z drugiej strony deweloperzy istotnie ograniczyli podaż na rynku pierwotnym, wprowadzając mniej ofert na rynek.
Co piąty Polak bez mieszkania na własność musiał odłożyć w czasie decyzję o zakupie
Głównym powodem, przez który wielu Polaków nie posiada mieszkania na własność, jest brak wystarczających funduszy. 40% ankietowanych, których nie stać na zakup mieszkania za gotówkę, nie chce brać kredytu, a 38% nie spełnia warunków, aby go wziąć. W dodatku co piąta osoba deklaruje, że w związku z kryzysem gospodarczym musiała przesunąć w czasie decyzję o zakupie mieszkania.
Karolina Klimaszewska z Otodom nie spodziewa się jednak obniżki cen na rynku mieszkaniowym w najbliższym czasie:
Warto pamiętać, że wzrost cen materiałów budowlanych znajduje swoje odzwierciedlenie w cenach mieszkań, przede wszystkim na rynku pierwotnym. Z wysoką inflacją wiąże się również presja płacowa, a wzrost kosztów robocizny to wzrost kosztów budowy i wykończenia.
Wynajem, mieszkanie z rodzicami, a może wyjazd?
Ponad połowa Polaków nieposiadających własnego M korzysta z opcji wynajmu – najczęściej całego mieszkania lub domu (49% badanych), a czasami tylko pokoju (6%). Spora grupa deklaruje, że mieszka u swoich rodziców – łącznie to 36% badanych, natomiast w grupie wiekowej 18-24 lata już ponad połowa. Z kolei 5% mieszka u innej niż rodzic bliskiej osoby, będącej właścicielem mieszkania (np. partnera życiowego).
Dla niektórych wyjściem z tej sytuacji może być wyjazd. Coraz więcej młodych ludzi korzysta z możliwości, jakie dają nowoczesne technologie i decyduje się na tzw. cyfrowy nomadyzm. Łączenie pracy z podróżowaniem po świecie obecnie deklaruje 8% badanych, jednak jakiekolwiek doświadczenia z tym związane ma 42% respondentów (głównie to osoby w wieku 25-44 lata). Większości z nich decyzję o wyjeździe umożliwiła praca zdalna, która upowszechniła się od czasu pandemii.
Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej
Jednak nie każdemu odpowiada styl życia cyfrowego nomady. Jedną ze wskazanych przez respondentów przeszkód jest duże przywiązanie do swojego domu, które deklaruje w przybliżeniu 3 na 4 badanych. Decydują o tym następujące czynniki: mieszkające tam bliskie osoby (60%), cicha i spokojna okolica (54%), sposób urządzenia domu i jego wyposażenie (39%) oraz przyjemne wspomnienia (38%). Oprócz tego 27% badanych jako powód przywiązania wskazało dobre połączenia komunikacyjne, a 19% uprzejmych sąsiadów.
Pełny raport „Własne mieszkanie czy życie na walizkach? Dom w obliczu pracy zdalnej i cyfryzacji życia” dostępny jest na stronie domondo.pl.
