Inwestycjom w mieszkania na wynajem rośnie konkurencja. Wysokie zyski przyciągają inwestorów do rynku apartamentów wypoczynkowych i condohoteli. Segment ten czeka w najbliższym czasie intensywny rozwój. Według prognoz zawartych w raporcie „Rynek hoteli i condohoteli w Polsce 2018” firmy Emmerson Evaluation, do 2020 r. nad Bałtykiem liczba condohoteli i obiektów oferujących apartamenty wypoczynkowe wzrośnie o ok. połowę w stosunku do obecnej podaży i wygeneruje ok. 7 tys. nowych pokoi. O 5 tys. rozszerzy się także oferta w górach, o 3,5 tys. w największych polskich aglomeracjach, a na Warmii i Mazurach w tego typu obiektach przybędzie blisko 350 nowych pokoi.
W związku z dobrą sytuacją gospodarczą w kraju, niskimi stopami procentowymi oraz oprocentowaniem lokat, Polacy coraz chętniej inwestują w nieruchomości. Dynamiczny rozwój turystyki oraz atrakcyjne zyski z wynajmu krótkoterminowego w lokalizacjach popularnych turystycznie lub biznesowo napędzają rozwój rynku apartamentów wypoczynkowych i condohoteli. Eksperci Emmerson Evaluation wskazują, że w takich miejscach wyższe stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału częściej uzyskuje się z wynajmu krótkoterminowego (tzw. wynajmu na doby), niż z wynajmu lokalu mieszkalnego na długi termin jednemu najemcy. Duże znaczenie, zwłaszcza dla rozwoju rynku apartamentów wypoczynkowych, miał w ostatnich latach również wzrost atrakcyjności i popularności serwisów internetowych, jak Booking.com czy AirBnB, dzięki którym oferta prywatnych inwestorów stała się konkurencyjna nawet wobec najlepszych pokoi hotelowych w danych lokalizacjach.
Nowy kierunek dla deweloperów
Szansę na udany biznes dostrzegli na tym rynku także deweloperzy, którzy starając się maksymalizować zysk, zaczęli dostosowywać swój produkt do potrzeb klienta i tym samym tworzyć inwestycje oferujące apartamenty wypoczynkowe/wakacyjne, prawnie stanowiące samodzielne lokale mieszkalne lub użytkowe oraz tzw. condohotele. – Z punktu widzenia dewelopera takie przedsięwzięcie jest atrakcyjne, bo pozwala na uzyskanie znacznie większej marży niż w przypadku sprzedaży mieszkań. Ceny ofertowe lokali w takich inwestycjach są często wyższe, a w przypadku najbardziej luksusowych inwestycji mogą sięgać prawie 30 tys. zł netto/mkw. Nie dziwi więc, że mamy obecnie „wysyp” tego typu inwestycji na polskim rynku – mówi Robert Korczyński, członek Zarządu Emmerson Evaluation.
W przypadku oferty obiektów z apartamentami wypoczynkowymi rynek jest bardzo zróżnicowany. Najbardziej okrojoną formą takiego obiektu jest budynek mieszkalny wielorodzinny, bez recepcji, rozbudowanych części wspólnych, nie oferujący żadnych usług dodatkowych, o różnorodnym standardzie wykończenia poszczególnych lokali, w którym obsługą najmu zajmuje się kilku operatorów, w tym właściciele. Tego typu inwestycje powstawały głównie w początkowej fazie rozwoju rynku apartamentów wakacyjnych, a ze względu na atrakcyjną lokalizację w popularnej destynacji turystycznej bardzo szybko znajdowały swoich nabywców, zaznaczają autorzy raportu „Rynek hoteli i condohoteli w Polsce 2018”. Wraz z rozwojem segmentu rynku nieruchomości wypoczynkowych, wzrostem konkurencji oraz oczekiwań ze strony nabywców, deweloperzy zaczęli tworzyć inwestycje mieszkaniowe wielorodzinne o podwyższonym lub wysokim standardzie wykończenia i wyposażenia, z bogatą ofertą usług dodatkowych. Często takie obiekty funkcjonują pod jedną nazwą marketingową i prowadzona jest dla nich indywidualna strona internetowa z możliwością rezerwacji poszczególnych apartamentów. W takich obiektach standard wykończenia i wyposażenia lokali również może być ujednolicony, co sprawia, że z punktu widzenia gości obiekt ten może nie różnić się od typowego hotelu.
– Zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w atrakcyjnych lokalizacjach miejscowości turystycznych oraz aglomeracji miejskich bardzo często pozwalają jedynie na realizację inwestycji polegającej na budowie obiektu o funkcji usługowej – np. dla turystyki i rekreacji, czyli najczęściej hotelu lub pensjonatu. Z tego powodu wielu deweloperów, chcąc wykorzystać wysoki popyt ze strony inwestorów indywidualnych na nieruchomości w atrakcyjnych lokalizacjach, zaczęło tworzyć przedsięwzięcia typu condohotel. Z punktu widzenia gościa taki obiekt nie różni się od tradycyjnego hotelu, a deweloperowi umożliwia szybsze wyjście z inwestycji – tłumaczy Izabela Bednarczyk, analityczka Emmerson Evaluation.
W Polsce rynek condohoteli jest relatywnie młody i cały czas w fazie kształtowania się, zaznacza ekspertka. Definicja dla tego typu obiektu nie jest w Polsce jeszcze prawnie uregulowana. Emmerson Evaluation sformułował jednak opis charakteryzujący tego typu inwestycje. Wg autorów raportu condohotele to budynki hotelowe, w których wyodrębnione zostały prawnie samodzielne lokale niemieszkalne i powstało z nich kondominium (wspólnota właścicieli). Poszczególne lokale sprzedawane są w ujednoliconym standardzie wykończenia i wyposażenia. Funkcjonalnie lokale najczęściej składają się z 1-2 pokoi hotelowych i łazienki. Występują również condohotele, w skład których wchodzą apartamenty składające się z 1-2 pokoi hotelowych, aneksu kuchennego i łazienki. Z dalszą, bardziej szczegółową częścią definicji można zapoznać się w raporcie przygotowanym przez Emmerson Evaluation.
Największy przypływ pokoi nad morzem
W raporcie „Rynek hoteli i condohoteli w Polsce 2018”, eksperci Emmerson Evaluation poddali analizie rynek obiektów typu condo, jaki i obiektów z apartamentami wypoczynkowymi w najbardziej popularnych miejscowościach nadmorskich, górskich, na Warmii i Mazurach, a także w największych polskich aglomeracjach.
Największą podażą obiektów typu condohotel oraz obiektów z apartamentami wypoczynkowymi charakteryzuje się nadmorski obszar naszego kraju. Wg danych za pierwsze trzy kwartały 2018 r. w sumie funkcjonuje ich tam łącznie ponad 100. To też ponad 46% wszystkich zidentyfikowanych obiektów w analizowanych rejonach. Oferta w pasie górskim stanowi 40%, w aglomeracjach ok. 10%, na Warmii i Mazurach zaś jedynie ok. 4%.
Dominująca liczba obiektów na wynajem krótkoterminowy w pasie nadmorskim (prawie 75%) znajduje się w województwie zachodniopomorskim. Obiekty z apartamentami wypoczynkowymi występują tu także zdecydowanie częściej niż condohotele, które stanowią ok. 10% wszystkich obiektów w pasie nadmorskim. Najbardziej popularnymi lokalizacjami dla obiektów z apartamentami wypoczynkowymi są: Świnoujście (znajduje się tam ponad 20% obiektów z apartamentami wypoczynkowymi), Kołobrzeg (prawie 19%), a także Władysławowo (ponad 14%). Kilka obiektów funkcjonuje także w Międzyzdrojach, Mielnie, Dziwnowie, Rewalu. Pojedyncze obiekty działają także w Jastarni, Krynicy Morskiej, Ustce, Stegnie, Ustroniu Morskim, Trzebiatowie, Darłowie i na Helu.
Najwięcej condohoteli znajduje się w Kołobrzegu. Stanowią one ponad 50% wszystkich zidentyfikowanych przez nas obiektów condohotelowych w pasie nadmorskim. Pojedyncze obiekty funkcjonują także w Świnoujściu, Władysławowie, Krynicy Morskiej, Jastarni i Mielnie.
Obecnie najwięcej obiektów przygotowywanych (w budowie lub planowanych) jest w miejscowościach województwa zachodniopomorskiego – Kołobrzegu, Dziwnowie, Świnoujściu i Międzyzdrojach. W sumie condohotele oraz obiekty z apartamentami wypoczynkowymi przygotowywane w województwie zachodniopomorskim stanowią niemal 90% wszystkich obiektów tego typu realizowanych w pasie nadmorskim.
Według szacunków Emmerson Evaluation do końca 2020 r. najwięcej condohoteli i obiektów z apartamentami wypoczynkowymi (ponad 30) nadal będzie funkcjonowało w Kołobrzegu. Na kolejnych miejscach znajdą się Świnoujście z 28 obiektami, oraz Władysławowo (16), Międzyzdroje (15) i Dziwnów (15). W sumie do końca 2020 r. w całym pasie nadmorskim przybędzie ponad 7 tys. nowych pokoi i apartamentów w condohotelach i obiektach z apartamentami wypoczynkowymi.
| PAS NADMORSKI | ISTNIEJĄCE | W PRZYGOTOWANIU | |||||
| CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | ||
| POMORSKIE | 27 | 6 | |||||
| WŁADYSŁAWOWO | 1 | 13 | 14 | 1 | 1 | 2 | |
| JASTARNIA | 2 | 3 | 5 | – | – | 0 | |
| KRYNICA MORSKA | 2 | 2 | 2 | – | – | 0 | |
| HEL | – | 2 | 2 | – | 1 | 1 | |
| USTKA | – | 2 | 2 | – | 2 | 2 | |
| STEGNA | – | 2 | 2 | – | – | 0 | |
| ŁEBA | – | – | 0 | – | 1 | 1 | |
| ZACHODNIOPOM. | 77 | 44 | |||||
| KOŁOBRZEG | 7 | 17 | 24 | 4 | 4 | 8 | |
| ŚWINOUJŚCIE | 2 | 19 | 21 | 2 | 5 | 7 | |
| MIĘDZYZDROJE | – | 8 | 8 | 2 | 5 | 7 | |
| MIELNO | 1 | 7 | 8 | – | 5 | 5 | |
| DZIWNÓW | – | 7 | 7 | 1 | 7 | 8 | |
| REWAL | – | 5 | 5 | – | 1 | 1 | |
| USTRONIE MORSKIE | – | 2 | 2 | – | 3 | 3 | |
| TRZEBIATÓW | – | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | |
| DARŁOWO | – | 1 | 1 | – | 1 | 1 | |
| SARBINOWO | – | – | 0 | – | 1 | 1 | |
| OGÓŁEM | 13 | 91 | 104 | 11 | 39 | 50 | |
| NOWA PODAŻ POKOI/APARTAMENTÓW DO 2020 R. | ok. 7000 | ||||||
Góry zyskują w oczach deweloperów
Kolejnym obszarem z największą liczbą condohoteli oraz obiektów z apartamentami wypoczynkowymi jest pas górski. Najwięcej funkcjonujących obiektów eksperci Emmerson Evaluation zidentyfikowali w rejonie Sudetów (ponad 42%), następnie w rejonie Tatr (ok. 33%) oraz Beskidów (ok. 24%).
Najpopularniejsze miejscowości dla lokalizowania obiektów z apartamentami wypoczynkowymi to: Zakopane (ok. 31% wszystkich obiektów z apartamentami wypoczynkowymi w pasie górskim), Karpacz (ok. 27%) oraz Szklarska-Poręba (ok. 12%). Obiekty z apartamentami wypoczynkowymi funkcjonujące w Wiśle i Krynicy-Zdroju stanowią po ok. 10% podaży w pasie górskim. Takie obiekty znajdują się również w Ustroniu, Szczyrku, Świeradowie-Zdroju, Polanicy-Zdroju oraz miejscowości Sienna k. Stronia Śląskiego.
Condohotele w obszarze pasa górskiego stanowią zdecydowaną mniejszość – jedynie ok. 4% wszystkich zidentyfikowanych przez Emmerson Evaluation obiektów. Obecnie funkcjonują w Zakopanem oraz w miejscowości Podgórzyn w rejonie Sudetów.
Nowe inwestycje do 2020 r. w największej liczbie pojawią się w rejonie Tatr – w Zakopanem i Białce Tatrzańskiej. Będzie to prawie 40% inwestycji będących w przygotowaniu w pasie górskim. Budowane lub projektowane obiekty z planowaną datą oddania do użytkowania w 2020 r. w rejonie Sudetów oraz Beskidów wygenerują po ok. 30% nowej podaży. Łącznie pas górski do końca 2020 r. wzbogaci się
o niemal 5 tys. nowych pokoi w obiektach condohotelowych i apartamentach wypoczynkowych.
| PAS GÓRSKI |
ISTNIEJĄCE | W PRZYGOTOWANIU | |||||
| CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | ||
| TATRY | 30 | 13 | |||||
| ZAKOPANE | 3 | 27 | 30 | 2 | 10 | 12 | |
| BIAŁKA TATRZAŃSKA | – | – | 0 | – | 1 | 1 | |
| BESKIDY | 22 | 11 | |||||
| WISŁA | – | 8 | 8 | 1 | 2 | 3 | |
| USTROŃ | – | 4 | 4 | – | 3 | 3 | |
| KRYNICA-ZDRÓJ | – | 8 | 8 | 1 | – | 1 | |
| SZCZAWNICA | – | – | 0 | 1 | – | 1 | |
| SZCZYRK | – | 2 | 2 | – | 2 | 2 | |
| KOZUBNIK | – | – | 0 | – | 1 | 1 | |
| SUDETY | 38 | 11 | |||||
| KARPACZ | – | 23 | 23 | 3 | – | 3 | |
| SZKLARSKA PORĘBA | – | 10 | 10 | – | 1 | 1 | |
| ŚWIERADÓW ZDRÓJ | – | 2 | 2 | – | 1 | 1 | |
| POLANICA ZDRÓJ | – | 1 | 1 | – | 1 | 1 | |
| DUSZNIKI ZDRÓJ | – | – | 0 | 1 | – | 1 | |
| PODGÓRZYN | 1 | – | 1 | 2 | – | 2 | |
| SIENNA | – | 1 | 1 | – | 2 | 2 | |
| OGÓŁEM | 4 | 86 | 90 | 11 | 24 | 35 | |
| NOWA PODAŻ POKOI/APARTAMENTÓW DO 2020 R. | ok. 5000 | ||||||
Znikoma oferta nad jeziorami
W rejonie Warmii i Mazur podaż condohoteli i obiektów z apartamentami wypoczynkowymi jest zdecydowanie niższa niż w rejonie pasa nadmorskiego i górskiego. Obszar ten dopiero od jakiegoś czasu w tym segmencie zyskuje na atrakcyjności w oczach deweloperów i indywidualnych inwestorów, zaznaczają autorzy raportu „Rynek hoteli i condohoteli w Polsce 2018”.
Podobnie jak w przypadku pozostałych analizowanych regionów, również tutaj dominują obiekty
z apartamentami wypoczynkowymi. Stanowią ponad 60% podaży nieruchomości tego typu w rejonie Warmii i Mazur. Condohotele można znaleźć jedynie w Mikołajkach i Olsztynie.
Jednakże, w przygotowaniu jest kilka nowych obiektów z apartamentami wypoczynkowymi w Mikołajkach, Giżycku i jego okolicach, Rucianem-Nidzie, a condohoteli w Olsztynie. W rejonie Warmii i Mazur autorzy raportu szacują przyrost nowych pokoi i apartamentów do 2020 r. na poziomie ponad 350.
| WARMIA I MAZURY |
ISTNIEJĄCE | W PRZYGOTOWANIU | |||||
| CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI WYPOCZYNKOWYMI |
OGÓŁEM | ||
| GIŻYCKO | – | 1 | 1 | – | 1 | 1 | |
| MIKOŁAJKI | 2 | 1 | 3 | – | 2 | 2 | |
| OLSZTYN | 1 | – | 1 | 1 | – | 1 | |
| IŁAWA | – | 1 | 1 | – | – | 0 | |
| RUCIANE NIDA | – | – | 0 | – | 1 | 1 | |
| PASYM | – | 1 | 1 | – | – | 0 | |
| MIŁKI K. GIŻYCKA | – | 1 | 1 | – | 1 | 1 | |
| OGÓŁEM | 3 | 5 | 8 | 1 | 5 | 6 | |
| NOWA PODAŻ POKOI/APARTAMENTÓW DO 2020 R. | ok. 350 | ||||||
Rynek rośnie także w aglomeracjach
W raporcie Emmerson Evaluation analizie pod kątem obecności obiektów z apartamentami na wynajem oraz condohoteli poddano także rynki największych polskich aglomeracji. Ogółem, ok. 70% podaży stanowią obiekty oferujące apartamenty na wynajem krótkoterminowy. Występują one głównie w: Warszawie (ok. 30% z podaży obiektów z apartamentami na wynajem krótkoterminowy), Szczecinie (ok. 20%) oraz Krakowie, Wrocławiu i Gdańsku (po ok. 13% w każdym z tych miast). W przypadku condohoteli podaż rozłożyła się pomiędzy Warszawę (ok. 70%) oraz Gdańsk (ok. 30%).
– Sytuacja dotycząca podaży będącej w przygotowaniu przedstawia się na korzyść condohoteli –
do 2020 r. powstanie kilkanaście nowych obiektów. Będzie to niemal 60% wszystkich obiektów tego typu będących w budowie lub na etapie projektowania. Największej liczby condohoteli oraz apartamentów na wynajem krótkoterminowy spodziewamy się w Warszawie, Wrocławiu oraz Łodzi – będzie to ok. 75% podaży będącej obecnie w przygotowaniu. Do końca 2020 r. szacujemy przyrost nowych lokali w condohotelach i apartamentów wypoczynkowych na poziomie 3,5 tys. – podaje Izabela Bednarczyk, analityczka Emmerson Evaluation.
| AGLOMERACJE | ISTNIEJĄCE | W PRZYGOTOWANIU | |||||
| CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI NA WYNAJEM |
OGÓŁEM | CONDOHOTELE | OBIEKTY Z APARTAMENTAMI NA WYNAJEM |
OGÓŁEM | ||
| WARSZAWA | 5 | 5 | 10 | 4 | 3 | 7 | |
| KRAKÓW | – | 2 | 2 | 2 | 1 | 3 | |
| WROCŁAW | – | 2 | 2 | 4 | 3 | 7 | |
| GDAŃSK | 2 | 2 | 4 | 2 | – | 2 | |
| POZNAŃ | – | 1 | 1 | – | 1 | 1 | |
| ŁÓDŹ | – | – | 0 | 2 | 2 | 4 | |
| SZCZECIN | – | 3 | 3 | – | – | 0 | |
| OGÓŁEM | 7 | 15 | 22 | 14 | 10 | 24 | |
| NOWA PODAŻ POKOI/APARTAMENTÓW DO 2020 R. | ok. 3500 | ||||||
Konkurencja będzie coraz większa, a zysk mniejszy
Wraz ze wzrostem popularności inwestowania w rynek condohoteli i apartamentów wypoczynkowych oraz wysypem nowych obiektów, zaostrza się konkurencja. Deweloperzy oraz operatorzy zarządzający tego typu obiektami starają się dostosowywać swoją ofertę do wymagań klientów. Obecnie oferowane są lokale z gwarantowaną stopą zwrotu, dla których dokonujący zakupu inwestor ma zapewnioną i określoną w umowie wysokość zysku. Niekiedy zysk może być dość wysoki i sięgać nawet 8 %, co jest znacznie lepszym wynikiem niż ten, który można uzyskać w przypadku wynajmu lokalu mieszkalnego na dłuższy okres.
Pomimo licznych zalet inwestowania kapitału w inwestycje condohotelowe czy apartamenty wypoczynkowe, wiąże się ono z potencjalnym ryzykiem, które należy uwzględnić, podkreślają autorzy raportu „Rynek hoteli i condohoteli w Polsce 2018”. – Biorąc pod uwagę fakt, że zdecydowana większość takich obiektów zlokalizowana jest w miejscowościach wypoczynkowych, należy zwrócić uwagę na sezonowość i obłożenie obiektów w poszczególnych okresach roku. Sezon turystyczny w Polsce, chociaż w ostatnich latach wydłuża się, nadal trwa jedynie kilka miesięcy w roku. Nie wiadomo więc, jak długo operatorzy będą w stanie oferować tak wysokie stopy zwrotu z inwestycji w obliczu coraz większej podaży, „starzenia się” obiektów i rosnącej konkurencji. Przewidujemy, że w kolejnych latach rynek ten zacznie dojrzewać i z biegiem czasu nasyci się. Bardzo wysoka podaż spowoduje, że nowe inwestycje będą pojawiać się wolniej i prawdopodobnie nie zaoferują już tak wysokich stóp zwrotu – prognozuje Robert Korczyński z Emmerson Evaluation.