Wg danych Eurostatu w Polsce 84% populacji zamieszkuje w mieszkaniach własnościowych, natomiast pozostałe 16% Polaków zajmue lokale wynajmowane. Wyniki badania przedstawione w raporcie Jak Polacy kupują mieszkania? Oczekiwania, motywacje, obawy[1] potwierdzają, że własność jest dla Polaków bardzo ważna. Najczęściej (43%) podawanym przez ankietowanych powodem kupna mieszkania była chęć posiadania go na własność, przy czym największe znaczenie czynnik ten miał w grupie osób w wieku 25-34 lata (50% ankietowanych wskazało właśnie taką motywację). 13% osób podało, że zdecydowało się na zakup mieszkania w celach inwestycyjnych.
Przy wyborze mieszkania Polacy kierują się także kwestią lokalizacji. Według wspomnianego raportu 23% kupujących uznało chęć zmiany lokalizacji za istotny czynnik kupna nowego mieszkania. Podobne wnioski wynikają z badania przeprowadzonego przez otodom.pl i Kantar TNS[2] wśród mieszkańców nowych osiedli, które powstały w okresie dwóch lat poprzedzających badanie, w pięciu największych miastach w Polsce (Warszawa, Kraków, Trójmiasto, Wrocław i Poznań). Wśród kryteriów wyboru własnego lokum lokalizacja miała 45% wskazań (na cztery możliwe wyprzedziła ją jedynie cena). W ramach tego kryterium najważniejsze okazały się bliskość terenów zielonych sprzyjających rekreacji oraz dogodna komunikacja zarówno samochodem, jak i środkami transportu publicznego, zapewniająca łatwość i szybkość dojazdu do centrum miasta lub do pracy.
O ile Polacy w ankietach wskazują, że przy wyborze mieszkania istotna jest lokalizacja, to jednak wielu kupujących idzie w tej kwestii na kompromis, ponieważ położenie mieszkania jest w dużej mierze powiązane z jego ceną. Z jednej strony, część kupujących godzi się na wyższe ceny mieszkania w centrach miast (oraz w ich pobliżu), często kosztem mniejszego metrażu. Z drugiej, Polacy – w imię posiadania mieszkania na własność – decydują się na jego zakup w dalej położonych dzielnicach, lub na obrzeżach miast. Często wpływa to na czas dojazdu do pracy/szkoły/przedszkola czy dostępność sklepów, placówek oświatowych, ośrodków medycznych, instytucji kultury i tym podobnych.
Jak już wcześniej wspomniano, pomysł kupna mieszkania pojawia się najczęściej wraz z podjęciem decyzji o stabilizacji życiowej, co odzwierciedlają dane dotyczące wieku kupujących. Według danych za III kw. 2019 r. najwięcej kupujących mieszkania było w wieku 30-40 lat (35%), następnie 40-50 lat (26%) i 20-30 (18%). Ponad połowę kupujących stanowili pracownicy etatowi (53%), czyli z ustabilizowaną sytuacją finansową, a 27% przedsiębiorcy[3].
Z kolei według wyników badania IPSOS czynnikiem najbardziej zniechęcającym
do zakupu mieszkania jest ciężar finansowy. Wzięcie wysokiego kredytu stanowi
problem dla 84% respondentów, a wysokie ceny mieszkań i ryzyko wzrostu stóp procentowych
dla 8 na 10 osób (respondenci mogli wskazać wiele odpowiedzi). Perspektywa
życia w jednym miejscu latami to problem dla 40% badanych[4]. Mała próba badania
nakazuje jednak ostrożność w wyciąganiu wniosków.
[1] Raport Gumtree.pl 2019 Jak Polacy kupują mieszkania? Oczekiwania, motywacje, obawy. Raport na podstawie badania zrealizowanego przez SW Research na zlecenie Gumtree.pl w czerwcu 2019 r.
[2] Otodom.pl i Kantar TNS, Badanie preferencji i satysfakcji z zakupu mieszkania na rynku pierwotnym, luty 2018.
[3] Barometr Metrohouse i Gold Finance III kw. 2019; https://barometr.metrohouse.pl/
[4] Sytuacja mieszkaniowa Polaków 2019. Wyniki Finansowego Barometru ING. Listopad 2019; https://www.ing.pl/_fileserver/item/1130168; data dostępu: 22.01.2020